Για να ζούμε ενωμένοι

Η Επανάσταση του 1821 και η Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 αποτέλεσαν δύο σταθμούς της σύγχρονης ιστορίας μας. Ενδιαμέσως όμως τι συνέβη; Ποια ήταν η πορεία της ελληνικής κοινωνίας; Πώς από τον θρίαμβο της ίδρυσης του ελεύθερου ελληνικού κράτους φτάσαμε σε μια μεγάλη καταστροφή;

«Πότε ελευθερώθηκε η Ελλάδα;»
«Ευκολάκι! Το 1821!»
«Όλοι αυτό θα απαντούσαμε, έχεις δίκιο. Αλλά δεν είναι αυτή όλη η αλήθεια. Στην πραγματικότητα, τότε ελευθερώθηκε ένα μικρό μέρος της σημερινής Ελλάδας».
«Εγώ είμαι από τα Γιάννενα. Πότε ελευθερωθήκαμε εμείς δηλαδή;»
«Α, αυτό θα το διαβάσεις σ’ αυτό το βιβλίο. Σημασία έχει ποιος και πώς σκέφτηκε να ελευθερώσει και τα Γιάννενα!»
«Τι λες; Εμείς δηλαδή δεν έπρεπε να ελευθερωθούμε;»
«Κι εσείς, οι πρόγονοι σου δηλαδή, και πολλοί άλλοι Έλληνες που ζούσαν ακόμη στα όρια της Οθωμανικής Aυτοκρατορίας. Αλλά το ως πού θα έφταναν τα σύνορα του ελεύθερου κράτους δεν ήταν καθόλου αυτονόητο».
«Ας έφταναν ως εκεί που είχαν αποικίες οι αρχαίοι Έλληνες! Όχι, όχι… ως την Κωνσταντινούπολη που ήταν η πρωτεύουσα του Βυζαντίου… Ή μήπως… Ε, δεν ξέρω».
«Αν το συζητήσουμε, θα βρούμε πολλούς τρόπους να απαντήσουμε. Το όνειρο της απελευθέρωσης των αλύτρωτων Ελλήνων ονομάστηκε Μεγάλη Ιδέα. Εδώ λοιπόν θα διαβάσεις τις περιπέτειες αυτής της ιδέας… Είναι λίγο σαν ποδοσφαιρικός αγώνας. Στο πρώτο ημίχρονο μετρήσαμε νίκες. Στο δεύτερο ήττες. Αλλά το αποτέλεσμα είναι η μεγάλη νίκη του ελεύθερου και σύγχρονου κράτους όπου ζούμε σήμερα».